Çocuk Göz Sağlığı 
Katarakt Nedir?
Katarakt Başlangıcı:
Göz bebeğimizin hemen arkasında, gözümüze uzakta 10, yakında ise 13 numara kırıcılık kazandıran doğal merceğimiz bulunur. Doğal merceğimiz ilerleyen yaşla beraber saydamlığını kaybederek matlaşmaya başlar. Katarakt başlangıçta görmeyi tamamen etkilemez. Bunun sebebi başlangıçta göz merceğinin tamamını kaplamamasından kaynaklıdır. Kataraktın başlangıcı, renklerde matlaşma ve görüş kalitesinde azalmalar şeklindedir.
Gözde Katarakt Nedir?
Gözde katarakt göz bebeğinin arkasında bulunan göz merceğinin zamanla şeffaflığını yitirerek gözün bulanık görmesine sebep olan, sıklıkla orta yaş ve üzerinde görülen bir göz hastalıktır.
Kataraktlı Göz Nasıl Görür?
Kataraktlı bir göz, buğulanmış bir camın arkasından bakıyormuş gibi görmeye başlar. Katarakt ilerledikçe görmeyi belirgin olarak azaltarak hastanın yaşantısını olumsuz etkiler. Katarakt, basit bir göz muayenesi ile teşhis edilebilen bir hastalıktır. Ancak katarakta eşlik eden başka göz hastalığı var mı, yok mu diye hastanın detaylı göz muayenesi muhakkak yapılmalıdır. Yapılacak muayenede; korneanın saydamlığı, kataraktın yapısı, merceğin pozisyonu, göz bebeğinin genişliği, retinanın durumu ameliyat planından önce detaylı bir şekilde incelenerek hastanın katarakt tedavisi, operasyon açısından değerlendirilir.
Katarakt Belirtileri Nelerdir?
Kataraktın en belirgin belirtileri olarak,
- Görme seviyesinde azalma
- Gece görüşünde bozulma
- Güneşli havada bulanık görme
- Işığa hassasiyet
- Gözlük numaralarının sık değişmesi
- Renklerde bulanıklaşma gibi şikayetleri sıralayabiliriz
Katarakttan Korunmak Mümkün Mü?
Katarakt hastalığını tam olarak önlemek mümkün değildir. Ancak katarakt oluşma riskine karşı önlemler alınabilir:
- Güneş ışınlarından korunma, güneş gözlüğü kullanma
- Doğru ve dengeli beslenme
- Sigara ve alkol tüketiminden kaçınma
- Şeker hastalığı olan kişilerin (diyabet) hastalığını kontrol altında tutması
Hangi Yaşlarda Katarakt Görülür?
Katarakt, ortalama 50-60 yaşlarındaki kişilerde göz merceğinde hafif bir matlaşma ve sertleşme ile kendini göstermektedir. Ancak daha erken yaşlarda hatta bebeklik çağında bile gözlenebilir. Şeker hastalarında, gözde darbeye maruz kalanlarda ya da uzun süre kortizon kullanan hastalarda da katarakt görülebilir.
Gözde Katarakt Nasıl Geçer?
Oluşmuş kataraktın ilaç veya gözlükle geçmesi mümkün değildir. Kataraktın tek tedavisi ameliyattır. Katarakt ilerledikçe görmeyi belirgin olarak azaltarak hastanın yaşantısını rahatsız etmeye başlar. Katarakt ameliyatı için kullanılan teknoloji ve göz içine konulan merceğin kalitesi ameliyatın başarısını ve en önemlisi hastanın görme kalitesini belirler.
Katarakt Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Katarakt ameliyatı yaklaşık 15-20 dakika sürer. Operasyon sonrası hasta aynı gün taburcu edilebilir. Kişinin iki gözünde de katarakt oluşmuş ise, doktorun belirleyeceği aralıklar ile operasyon gerçekleştirilir; iki göze belli aralıklar ile müdahale edilir.
Kataraktın Tedavisi Nedir?
Kataraktın tek tedavisi ameliyattır. Bulanıklaşan mercek ameliyatla boşaltılır. Doğal mercek alınınca göz uzakta 10, yakında 13 numaralık kırıcılıktan mahrum kalmış olur. Bu nedenle katarakt ameliyatı sırasında, göz içine gözün ihtiyaç duyduğu kuvvette yeni bir mercek yerleştirilir. Günümüzde en yaygın uygulanan katarakt ameliyatı yöntemi fakoemülsifikasyondur, kısaca fako denir. Bu ameliyatlar cerrahın tercihine göre damla, lokal veya genel anestezi altında yapılabilir. Genellikle dikiş konmadığından yanlış olarak lazerli katarakt cerrahisi sanılır. Aslında bir de lazerle katarakt cerrahisi vardır. Femtosaniye lazerli fako cerrahisi ameliyatında önce lazerle bazı cerrahi müdahaleler lazer ile yapılır. Fako cerrahisi bazı aşamalar hazır hale gelmiş olarak tamamlanır. Bilgisayar yardımıyla çalışan femtosaniye lazer teknolojisi, katarakt operasyonlarında dünyadaki en ileri teknoloji olması dolayısıyla ameliyat güvenliğini artırır, yeni takılan merceğin mükemmel konumlanmasını sağlar. Katarakt tedavisinde, en az kullanılan teknolojiler kadar önemli bir başka etken ise göz içerisine yerleştirilecek olan yapay merceklerdir. Katarakt ameliyatı sırasında gözün içine yerleştirilen merceklerle gözde var olan astigmat düzeltilebilir, uzak ve yakın gözlük ihtiyacı ortadan kaldırılabilir. Astigmat dikkate alınmadan tek odaklı lens takılırsa hasta hem uzak hem de yakın gözlük takar. Astigmatı düzelten tek odaklı lens takılırsa hasta uzağı gözlüksüz görür, okurken yakın gözlüğü takar. Uzağı da yakını da gözlüksüz görmek isteyen hastalara ise üç odaklı, EDOF, yeni teknoloji monofokal veya uyum yapan lensler gibi özellikli mercekler takılabilir. Kataraktı olmayan yakın gözlük çağındaki uygun hastalarda da erken bir katarakt ameliyatı yapıp, özellikli mercekler takarak gözlüksüz yaşam sağlamak mümkündür.
Katarakt Ameliyatı İçin Nelere Dikkat Edilmeli?
Katarakt tedavisi, modern tekniklerin gelişimi ile ağrısız bir şekilde gerçekleştirilir. Katarakt tedavisinin başarısında hekimin tecrübesi kadar, kullanılan teknolojiler, sarf malzemeleri, merceğin kalitesidir.
Doğru mercek seçimi yapıldığında kişi ameliyat sonrası net görebilmekte ve görüş kalitesi hayatına konfor katmaktadır. Mercek seçimi yapılırken kişinin; yaşı, yaşam stili, hobileri, mesleği ve gözünün yapısı gibi birçok önemli etken göz önünde bulundurulmalıdır. Kullanılan mercekler yeterli testlerden geçirilmiş ve başarısı kalite belgesi ile kanıtlanmış olmalıdır.
Katarakt Ameliyatı Riskli Midir?
Tüm ameliyatlarda olduğu gibi katarakt ameliyatında da bir takım riskleri vardır. Ancak gelişen teknoloji ve yöntemler sayesinde katarakt ameliyatlarının başarısı oldukça yüksektir. Ayrıca geciktirilmeden zamanında müdahale ile katarakt ameliyatında oluşabilecek komplikasyon riskleri en aza indirilmiş olacaktır. Mercek seçimi ve doğru uygulanması, bu cerrahinin en önemli aşamasıdır. Hastanın gözüne takılacak merceğin tipi, derecesi, göze hangi açıyla yerleştirileceği, yapılan ölçümler sonrasında mercek numarasının (hem astigmat hem uzak ve yakını düzeltebilecek) tam tespit edilmesi gerekmektedir. Bu mercekler alerji yapmaz veya doku tarafından kabul edilmemesi mümkün değildir. Ameliyatta takılan göz içi mercekler hastanın gözünde ömür boyu kalır.
